De 'vloek van de negende' is een bijgeloof dat enkele van de beroemdste klassieke componisten van de 19e en 20e eeuw kwelde. Dit is het geloof dat wanneer een componist zijn negende symfonie schrijft, hij niet lang daarna zal sterven. En kijken we naar de feiten, dan zijn er relatief veel componisten vlak na het schrijven van hun negende symfonie de pijp uit gegaan. Maar zit er enige waarheid in deze muzikale vervloeking en wie is er precies ten prooi gevallen aan de negende?
Klik verder en ontdek welke beroemde componisten niet lang van hun negende symfonie hebben kunnen genieten.
Voor veel componisten is het schrijven van een negende symfonie het toppunt van succes. Beethovens Symfonie nr. 9 bijvoorbeeld, die in mei 1824 in première ging, veranderde de muziek voorgoed omdat dit het eerste voorbeeld was van een belangrijke componist die vocale partijen in een symfonie opnam.
Maar Beethoven leefde niet om een 10e symfonie te schrijven. Evenmin als verschillende andere beroemde figuren uit de klassieke muziek. En hun dood verspreidde het bijgeloof dat componisten gedoemd waren te sterven tijdens of na het schrijven van hun negende symfonie.
De Duitse componist en pianist Ludwig van Beethoven is misschien wel de bepalende figuur in de geschiedenis van de westerse klassieke muziek. Zijn productieve oeuvre overspande de overgang van de klassieke periode naar de romantiek in de klassieke muziek.
Drie jaar na het voltooien van zijn Symfonie nr. 9 - de meest epische van zijn symfonieën, zowel qua lengte als qua uitvoeringskracht - stierf Beethoven. Er wordt beweerd dat de vloek van de negende begon met zijn dood.
Franz Schubert, een Oostenrijkse componist uit de late Klassieke en vroege Romantiek, leefde een kort maar productief leven en liet een enorm oeuvre na.
Schubert had zijn Symfonie nr. 9 voltooid en was bezig met het componeren van zijn 10e toen hij overleed, waarschijnlijk aan tyfus. Het stuk is een onvoltooid werk dat bewaard is gebleven als pianoschets. Samen met Beethoven hielp Schuberts dood zo snel na het voltooien van zijn negende symfonie het bijgeloof rond het getal negen in stand te houden.
Gustav Mahler, afkomstig uit Bohemen in Oostenrijk, was een van de grote romantische componisten van zijn tijd en ook een van de toonaangevende dirigenten van zijn generatie.
Mahler staat bekend om zijn 10 symfonieën, waarvan Symfonie nr. 5 als zijn meesterwerk wordt beschouwd. Maar tijdens het schrijven van de 10e kreeg de maestro een longontsteking. Hij overleed in 1911 zonder het volledig af te hebben, wat de vloek rond de negende nog meer geloofwaardigheid gaf.
Anton Bruckner was een Oostenrijks componist en virtuoos organist, vooral bekend om zijn symfonieën en gewijde muziek. Hij was ook een vermaard leraar.
Bruckner componeerde 11 symfonieën (ze waren niet allemaal chronologisch genummerd). Tijdens het schrijven van zijn Symfonie nr. 9 bezweek de Oostenrijker aan hartfalen. Het laatste deel was nog niet voltooid toen hij overleed.
De in Tsjechië geboren Antonín Dvořák is beschreven als de meest veelzijdige componist van zijn tijd. Hij componeerde zijn Symfonie nr. 9 tussen januari en mei 1893.
Dvořák overleed in 1904 na een zware griepaanval. Hij had nooit een 10e symfonie gecomponeerd en liet veel onvoltooide werken na. Interessant genoeg was het een opname van Dvořáks Symfonie nr. 9 die astronaut Neil Armstrong meenam naar de maan tijdens de Apollo 11 missie in 1969.
Ralph Vaughan Williams is een van de bekendste Britse symfonisten. Als componist werd hij beïnvloed door folk- en Tudor-muziek en zijn oeuvre bestaat uit opera, ballet, kamermuziek, wereldlijke en religieuze vocale stukken en orkestcomposities.
Vaughan Williams schreef negen symfonieën en voltooide de eerste daarvan pas toen hij 39 jaar oud was. Zijn Symfonie Nr. 9 werd eind 1957 voltooid en ging in april 1958 in première, vier maanden voor de dood van de componist.
Jean Sibelius wordt door academici ook gezien als een van de grote symfonisten van zijn generatie.
Sibelius, een Finse componist uit de laatromantiek en vroegmoderne periode, voltooide zeven symfonieën tijdens zijn leven. Zijn Symfonie nr. 8 hield de ouder wordende componist met tussenpozen bezig vanaf halverwege de jaren 1920 tot ongeveer 1938, hoewel hij het nooit publiceerde (het manuscript is nu verloren gewaand). Waar komt de negende symfonie vandaan? Het ongepubliceerde werk zou zijn negende zijn als je zijn vorige Kullervo als een symfonie beschouwt, wat sommigen doen.
De Russische componist Alfred Schnittke behoort tot de meest uitgevoerde en opgenomen componisten van de laat 20e-eeuwse klassieke muziek.
Schnittke is er nog een die volgens velen het slachtoffer is geworden van de vloek van de negende. In 1985 kreeg hij een beroerte, waardoor hij in coma raakte. Ondanks het feit dat hij meermaals klinisch dood werd verklaard, herstelde de Rus opmerkelijk en bleef hij componeren. Hij slaagde erin om zijn Symfonie nr. 9 in 1996 te voltooien, hoewel het manuscript nauwelijks leesbaar was door een gedeeltelijke verlamming. Hij overleed twee jaar later.
De Duitse componist, violist en dirigent Louis Spohr genoot bekendheid tijdens zijn leven en maakte een succesvolle overgang tussen klassieke en romantische muziek.
Hij staat op deze lijst omdat hij weliswaar een 10e symfonie schreef en voltooide, maar deze prompt weer introk. Het is onuitgevoerd en ongepubliceerd gebleven en wordt tegenwoordig bewaard in de voormalige Pruisische Staatsbibliotheek in Berlijn.
Alexander Glazunov was een bekende Russische componist, dirigent en pedagoog die belangrijke bijdragen leverde aan de laatromantische periode in de klassieke muziek.
Glazoenov genoot een indrukwekkende reputatie in een periode waarin zijn land zich in een overgangsfase bevond en in beroering was. Een van zijn meest opmerkelijke prestaties was het vermogen om nationalisme en kosmopolitisme in de Russische muziek met elkaar te verzoenen. Hij componeerde acht symfonieën, maar voltooide alleen het eerste deel van zijn Symfonie nr. 9. Het is bewaard gebleven als een pianoschets en duurt ongeveer 10 minuten om in zijn geheel uit te voeren. Het is bewaard gebleven als een pianoschets en het duurt ongeveer 10 minuten om het in zijn geheel uit te voeren.
De Engelse componist Malcolm Arnold was bedreven in vele muzikale genres, waaronder het produceren van muziek voor meer dan 100 films, waaronder 'The Bridge on the River Kwai' (1957), waarvoor hij een Oscar won.
Zijn indrukwekkende repertoire omvatte ook een cyclus van negen symfonieën - hij voltooide zijn Symfonie nr. 9 in 1986. Het was in deze periode dat Arnold formeel onder de hoede van de Court of Protection viel, zijn gezondheid en financiën gingen beide ernstig achteruit. Naar eigen zeggen schreef hij Symfonie nr. 9 terwijl hij door een 'hel' ging. Hij schreef nooit een 10e.
Niels Gade was de belangrijkste Deense musicus van zijn tijd, in de periode die bekend staat als de Deense Gouden Eeuw. Gade was een grotendeels autodidactische violist en organist, maar hij was ook componist en leraar.
Gade's Symfonie nr. 8 werd in 1871 gecomponeerd en met groot enthousiasme uitgevoerd. Na zo'n overweldigende ontvangst weigerde hij een negende te produceren, uit angst dat hij niet hetzelfde succes zou kunnen bereiken. Hij leefde tot zijn 73e, dus dat was wellicht een verstandig besluit.
Ten slotte zijn er componisten voor wie het schrijven van een negende symfonie als een ontmoedigende uitdaging werd gezien, zozeer waren ze overweldigd door de last van deze muzikale traditie. Zo iemand was Dmitri Sjostakovitsj.
De Sovjetcomponist had zijn Symfonie nr. 9 oorspronkelijk opgevat als een viering van de overwinning van de Sovjet-Unie op Nazi-Duitsland in de Tweede Wereldoorlog. Echter, schijnbaar overweldigd door de omvang van zo'n muzikale onderneming, liet hij zijn eerste ontwerp varen en creëerde in plaats daarvan een lichtgewicht stuk dat geen verband hield met het eerst geplande stuk.
Zie ook:Waarom de meest gestreamde nummers op Spotify in G-majeur zijn
Bronnen: (Classic FM) (Skagit Symphony) (Wise Music Classical) (Hyperion-Records)
Wat is de vloek van de negende in de klassieke muziek?
Je kon maar het beste stoppen na je achtste symfonie
MUZIEK Vloek
De 'vloek van de negende' is een bijgeloof dat enkele van de beroemdste klassieke componisten van de 19e en 20e eeuw kwelde. Dit is het geloof dat wanneer een componist zijn negende symfonie schrijft, hij niet lang daarna zal sterven. En kijken we naar de feiten, dan zijn er relatief veel componisten vlak na het schrijven van hun negende symfonie de pijp uit gegaan. Maar zit er enige waarheid in deze muzikale vervloeking en wie is er precies ten prooi gevallen aan de negende?
Klik verder en ontdek welke beroemde componisten niet lang van hun negende symfonie hebben kunnen genieten.