Weet jij in welk land het meest gegeten wordt?
Cranberry's behoren tot de gezondste vruchten. De bescheiden cranberry wordt vaak geroemd als een goede bron van bepaalde vitamines en mineralen en het zit daarnaast ook boordevol verschillende plantaardige stoffen die samen een reeks medische aandoeningen helpen bestrijden. De cranberry komt oorspronkelijk uit de Verenigde Staten en is één van de drie algemeen geteelde vruchten die oorspronkelijk uit Noord-Amerika komen. Daarnaast is de cranberry ook een heerlijke aanvulling op allerlei zoete en hartige gerechten.Ben je klaar om een hap te nemen uit deze supervrucht? Klik verder en bekijk de galerij om erachter te komen waarom cranberry's zo gezond zijn.
Cranberry's kunnen worden beschouwd als een superfruit vanwege hun positieve effecten op onze gezondheid. Ze zijn onder andere verwant aan bosbessen en worden al eeuwenlang geteeld.
De inheemse volkeren van Noord-Amerika gebruikten cranberry's en chokecherries in pemmikan, een mengsel van gesmolten runderniervet en gedroogde bessen. Cranberry's werden ook gebruikt als medicijn en als kleurstof voor kleding. De versiering met afbeeldingen op deze Plains Indian rawhide container toont bessen en bessenbladeren.
Historisch gezien werden cranberryvruchten of -bladeren gebruikt voor blaas-, maag- en leveraandoeningen, maar ook voor diabetes, wonden en andere aandoeningen.
De naam cranberry is afgeleid van het Middelnederduitse kraanbere (Engelse vertaling: “craneberry”). De bekendere naam hebben we te danken aan een vogelsoort.
Na hun aankomst in Noord-Amerika gaven de pelgrims deze vrucht de naam “kraanvogelbes” omdat de roze bloesem hen deed denken aan de kop van een kraanvogel, met name de Canadese kraanvogel (foto) en de zeldzamere trompetkraanvogel.
Veenbessen werden voor het eerst geteeld in het begin van de 19e eeuw door de Amerikaanse veteraan uit de Revolutionaire Oorlog Henry Hall. Hij zette een succesvolle exportbusiness op vanuit Cape Cod en verscheepte de bessen naar New York City en Boston, van waaruit ook naar Europa werd verscheept.
Vroeger was het oogsten van cranberry's geen eenvoudige taak. Er waren ploegen arbeiders nodig die de bessen met de hand verzamelden.
Later werden de gewassen geoogst met grote houten scheppen. Deze werktuigen verlichtten de inspanning een beetje, maar de dagen waren nog steeds lang en uitputtend.
Cranberry's groeien aan laagliggende wijnstokken in beddingen met lagen zand, veen, grind en klei, gevoed door een goede toevoer van zoet water. Dit soort gebieden wordt meestal moeras genoemd.
Deze commerciële gebieden maken gebruik van een systeem van moerassen, hooglanden, sloten, kanalen, vijvers en andere waterlichamen.
Cranberry's worden geoogst in de herfst wanneer de vrucht zijn kenmerkende donkerrode kleur krijgt. De bessen worden op twee manieren geoogst: droog oogsten en oogsten met water, of nat oogsten (zie foto), wat de populairste methode is.
Volgens World Population Review zijn de Verenigde Staten wereldwijd de grootste producent van cranberry's, met een jaarlijkse productie van 404.880 ton. Ze zijn vooral een belangrijk commercieel gewas in Massachusetts, New Jersey, Oregon, Washington en Wisconsin.
In Canada vindt de meeste commerciële productie van cranberry's plaats in British Columbia en Quebec. De jaarlijkse productie van Canada bedraagt ongeveer 195.196 ton.
Cranberry's zijn een zure vrucht. Zo zuur zelfs dat het de zoetheid overweldigt. Maar als ze gekookt worden, komt de zoetzure smaak van de cranberry vrij.
Cranberry's worden meestal verwerkt tot producten zoals sap, saus, jam of gedroogde cranberry's met zoetstof.
In de Verenigde Staten wordt cranberrysaus beschouwd als een onmisbaar onderdeel van de traditionele Amerikaanse Thanksgiving-maaltijd. In het Verenigd Koninkrijk is het een favoriete smaakmaker bij de lunch op eerste kerstdag.
Verse cranberry's worden beschouwd als een supervrucht en een superfood, hoewel ze natuurlijk zelden rauw worden gegeten. Ze zijn een uitstekende bron van bepaalde vitaminen en mineralen en bevatten ook een aantal verschillende plantaardige verbindingen.
Er is wetenschappelijk bewijs dat het consumeren van cranberryproducten (zoals sap of capsules) het risico op urineweginfecties bij vrouwen en kinderen vermindert, en bij mensen die gevoelig zijn voor urineweginfecties na klinische ingrepen. Dit blijkt uit onderzoek dat in 2023 is uitgevoerd door de Britse liefdadigheidsorganisatie Cochrane.
Naast urineweginfecties kunnen cranberry's ook maagkanker en hartaandoeningen helpen voorkomen.
Cranberry's zitten boordevol vitamine C. Deze vitamina, ook bekend als ascorbinezuur, is één van de belangrijkste antioxidanten in cranberry's. Het is essentieel voor het onderhoud van de huid, spieren en botten. Vitamine C is ook van vitaal belang voor het genezingsproces van het lichaam.
Naast vitamine C bevatten cranberry's mangaan, wat essentieel is voor groei, stofwisseling en het antioxidantensysteem van het lichaam.
Vitamine E, een groep essentiële vetoplosbare antioxidanten, en vitamine K1, essentieel voor de bloedstolling, zitten ook in cranberry's. Dat geldt ook voor koper, een spoorelement dat samen met ijzer gezonde rode bloedcellen vormt. Koper is een essentieel onderdeel van veel enzymen die betrokken zijn bij chemische reacties in het hele lichaam.
Cranberry's staan bekend om hun sterke ontstekingsremmende eigenschappen. Dit is te danken aan hun grote hoeveelheden antioxidanten, vooral anthocyanen en flavanolen, die cranberry's hun donkere kleur geven.
Van cranberry's wordt daarna ook beweerd dat ze veroudering tegengaan en de gezondheid en het gezichtsvermogen van de ogen bevorderen. Bovendien kunnen ze het immuunsysteem versterken.
Cranberry's worden niet alleen tijdens Thanksgiving en Kerstmis gebruikt. Er zijn talloze manieren om dit supervoedsel in je dagelijkse dieet te verwerken. Een handvol gedroogde cranberry's bij een ontbijt met knapperige granola doet bijvoorbeeld wonderen voor je spijsvertering.
Malse ribbetjes geserveerd met een salade van sla, tomaat en perzik, overgoten met zelfgemaakte cranberrysaus is het hele jaar door een heerlijke maaltijd.
Voor een heerlijk dessert maak je een zelfgemaakte cranberryvulling die eenvoudig, zoet en pittig is. Vul het geheel met noten en havermout en bak het langzaam in de oven.
Cranberries kun je heel gemakkelijk in smoothies verwerken. Het wordt zo een voedzame drank boordevol antioxidanten en alle essentiële vitaminen en mineralen die eerder zijn genoemd.
Voeg gedroogde gezoete cranberry's toe aan je trailmix voor een energieboost die je op de been houdt!
Bronnen: (BBC Good Food) (Healthline) (World Population Review) (The Canadian Encyclopedia) (Cochrane)
Waarom zijn cranberry's zo gezond?
Op 23 November wordt door sommigen Eet een Cranberry Dag gevierd
ETEN Fruit
Cranberry's behoren tot de gezondste vruchten. De bescheiden cranberry wordt vaak geroemd als een goede bron van bepaalde vitamines en mineralen en het zit daarnaast ook boordevol verschillende plantaardige stoffen die samen een reeks medische aandoeningen helpen bestrijden. De cranberry komt oorspronkelijk uit de Verenigde Staten en is één van de drie algemeen geteelde vruchten die oorspronkelijk uit Noord-Amerika komen. Daarnaast is de cranberry ook een heerlijke aanvulling op allerlei zoete en hartige gerechten.Ben je klaar om een hap te nemen uit deze supervrucht? Klik verder en bekijk de galerij om erachter te komen waarom cranberry's zo gezond zijn.