De narcisme-epidemie van sociale media ontmaskeren
Mensen proberen al honderden jaren het weer te beheersen. Oude stammen deden vroeger een beroep op geesten, bijvoorbeeld Shalako Mana en Shalako Kachina, om zich te laten zegenen met regenval.
Van oudsher houden indianenstammen, vooral die in het zuidwesten van de Verenigde Staten, zich bezig met zogenaamde regendansen. Dit zijn uitgebreide rituelen die worden uitgevoerd om vocht uit de wolkenloze lucht te halen.
Met name Pueblo-volkeren, zoals de Hopi en de Zuni, worden in verband gebracht met de regendans. Hun territorium bestaat grotendeels uit semi-aride woestijngebieden.
Eind 19e eeuw verschenen in het westen van de Verenigde Staten zogeheten regenmakers. Deze vaak louche figuren met dubieuze bedoelingen beloofden regenval te veroorzaken en een einde te maken aan droogtes, uiteraard tegen betaling.
Zelfs de Amerikaanse overheid probeerde het te laten regenen. In 1891, bij het eerste door het Amerikaans Congres gefinancierde experiment om regen te maken, stelde een regenmaker genaamd Robert G. Dyrenforth dat wolken gedwongen konden worden om regen te produceren als gevolg van agitatie door hard geluid.
Om zijn theorie te bewijzen, gebruikte Dyrenforth dynamiet om een reeks explosies te veroorzaken in het dorre Texas. Verbazingwekkend genoeg viel er regen. Over het geheel genomen was het onderzoek echter niet sluitend en duur. De Amerikaanse overheid gaf naar schatting 9.000 dollar uit aan regenval, wat vandaag de dag ongeveer 474.000 dollar zou zijn geweest.
Een andere beruchte regenmaker was Charles Hatfield (1875-1958). Hatfield gebruikte een geheim mengsel van 23 chemicaliën die hij in een grote verdampingstank gooide, waarbij de damp in de lucht opsteeg om zogenaamd regen te veroorzaken.
Hatfield was echter een slimme meteoroloog en gebruikte zijn kennis van weerpatronen om zijn regen te maken wanneer de kans groot was dat het zou regenen. Hij claimde minstens 500 'successen' en verdiende ondertussen een klein fortuin. Zijn geheime aanpak? Die nam hij mee het graf in.
De eerste echte testen met wat inmiddels bekend stond als geo-engineering vonden halverwege de jaren veertig plaats, toen Irving Langmuir en Vincent Schaefer, chemici die werkzaam waren bij het General Electric Research Laboratory in Schenectady, New York, een proces toonden dat zij 'glaciogenic cloud seeding' noemden.
Langmuir en Schaefer ontdekten dat ze ijskristallen in een onderkoelde wolk konden introduceren en sneeuw konden creëren. Dit werd bewerkstelligd door de kristallen in hygroscopische (wateraantrekkende) lichtkogels te stoppen die aan de onderkant van de vleugels van een vliegtuig waren bevestigd. Op een vastgestelde hoogte werden de lichtkogels afgevuurd, waardoor de kristallen in de wolken terechtkwamen.
In de loop van de tijd heeft het team van General Electric hun onderzoek voortgezet om de basiswetenschap van regen maken, een techniek om het weer mee te beïnvloeden, te ontwikkelen met behulp van zilverjodide. Op de foto is een op de grond gevestigd apparaat te zien dat op operationeel niveau zilverjodide afvuurt.
Regen maken is een techniek die als volgt werkt: wanneer vochtdruppels in wolken kristallen van zilverjodide tegenkomen, hechten ze zich aan de kristallen en bevriezen ze.
Naarmate het proces zich vordert en het ijs groot genoeg wordt, breekt het door de wolken heen en valt het als sneeuw of, wanneer het door warmere lucht valt, als regen.
In 1967 voerde de Amerikaanse luchtmacht Operatie Popeye uit, een militair project dat plaatsvond tijdens de Vietnamoorlog waarbij het weer werd beïnvloed. Aan de hand van dit zeer geheime project probeerde men het moessonseizoen te verlengen in specifieke gebieden op de Ho Chi Minh-route (foto), met als doel om de Noord-Vietnamese militaire aanvoerlijnen te verstoren door het wegdek zachter te maken en aardverschuivingen te veroorzaken. Regenval werd op die manier effectief een wapen.
Onlangs heeft de Chinese overheid in de aanloop naar de openingsceremonie van de Olympische Zomerspelen van 2008 wolken gezaaid om elders een stortbui te veroorzaken en het stadion droog te houden.
Ondanks kritiek en discussie over de doeltreffendheid en de impact op het milieu, wordt regen maken nog steeds onderzocht en wereldwijd toegepast als methode voor weerbeïnvloeding.
Er zijn verschillende voorstellen gedaan om andere technieken om het weer mee te beïnvloeden verder te ontwikkelen. Een daarvan is geo-engineering via de zee. Hierbij draait het om het creëeren van enorme torens die wolken bleken, met als doel om wolken helderder te maken en daarmee de opwarming van de aarde tegen te gaan. Hoe zou dit echter precies werken?
De torens zouden op autonome platforms worden gebouwd die op het oppervlak van de oceaan drijven. Als die eenmaal gebouwd zouden zijn, zou er water uit de zee worden gepompt en via deze gigantische masten de lucht in worden gespoten.
Deze mooie spray van zeewater zou de gemiddelde grootte van druppels in de omringende wolken verkleinen. Op hun beurt zouden deze druppels licht breken, waardoor donkere wolken wit lijken en dus meer zonlicht weerkaatsen. Althans, dat is de theorie.
Een ander idee dat klimaatwetenschappers naar voren hebben gebracht, betreft het bouwen van ijsbergen. Hiervoor zijn speciaal ontworpen onderzeeërs nodig die ijsbergen maken.
De onderzeeërs zouden water verzamelen in gigantische zeshoekige tanks en dan naar de oppervlakte komen. Na het filteren van het zoutgehalte zouden de bevroren ijsblokken uit de schepen worden verwijderd om samen te smelten met bestaande ijsbergen. Als het ooit groen licht zou krijgen, is het uiteindelijke doel van dit ambitieuze project om smeltend poolijs dat verband houdt met de opwarming van de aarde opnieuw te bevriezen.
Zeebemesting is een proces waarbij koolstofdioxide (Co₂) uit de atmosfeer naar de bodem van de zee wordt getransporteerd.
Dit wordt ook wel 'kunstmatige opwelling' genoemd. Hierbij wordt koeler, voedingsrijk water uit de bodem omhoog gepompt om de activiteit van het fytoplankton te stimuleren. Vervolgens wordt tijdens dit proces CO₂ aan de bodem onttrekt.
Kunnen extreme weersverschijnselen zoals orkanen aan de hand van geo-engineering voorkomen worden? Misschien wel. Oceanen zouden dan echter flink afgekoeld moeten worden.
In theorie kunnen weerpatronen aan de hand van geo-engineering via de ruimte aanzienlijk worden veranderd. Een van de methoden die besproken wordt, is manipulatie van zonlicht. We hebben al kunnen zien hoe helderdere wolken zonlicht kunnen afbuigen, maar hoe zit het met het volledig blokkeren ervan?
Een manier om zonlicht te verminderen is door een gigantische glazen plaat van duizenden kilometers lang te gebruiken. Deze zou in de ruimte worden gebouwd en dienen als een barrière tussen de zon en de aarde, zonlicht terugkaatsen in de ruimte en de straling die de atmosfeer binnenkomt verminderen. Door de kosten en de bruikbaarheid van dit idee blijft het echter slechts fictie.
Wetenschappers hebben ook geprobeerd om meerdere kleine zogenaamde 'space mirrors' de ruimte in te sturen. Het doel hiervan is om het zonlicht dat onze planeet verlicht te beheersen.
Hoewel geo-engineering nu in veel delen van de wereld wordt toegepast, wordt in sommige culturen nog steeds vertrouwd op traditionele methoden om een stortbui te veroorzaken. Op de foto zie je Aymara-boeren, gekleed in typische ceremoniële danskleren, offers brengen aan de oevers van het Titicacameer in Peru met het doel om de geesten te plezieren en een einde te maken aan de droogte.
In de staat New Mexico voeren ze nog steeds de 'Danza de los Voladores' ('dans van de vliegers') uit, een ceremoniële dans om regen op te roepen die voor het eerst plaatsvond in 1922.
Bronnen: (Space) (Live Science) (American Meteorological Society) (Smithsonian Magazine) (Office of the Historian) (BBC)
Kan aan de hand van 'geo-engineering' regen worden veroorzaakt? Kunnen we het weer zodanig manipuleren dat we orkanen kunnen voorkomen? Is het bouwen van ijsbergen om de poolgebieden weer te bevriezen een haalbaar idee? Ja en nee. Wetenschappers bestuderen al tientallen jaren methoden om het weer te beïnvloeden en laten bemoedigende resultaten zien. De vraag blijft echter: zijn we daadwerkelijk in staat om het weer te beheersen?
Klik verder en ontdek meer over de regenmakers uit de geschiedenis.
Hoe ver zijn we met het beheersen van het weer?
Hoe succesvol is geo-engineering?
LIFESTYLE Geo-engineering
Kan aan de hand van 'geo-engineering' regen worden veroorzaakt? Kunnen we het weer zodanig manipuleren dat we orkanen kunnen voorkomen? Is het bouwen van ijsbergen om de poolgebieden weer te bevriezen een haalbaar idee? Ja en nee. Wetenschappers bestuderen al tientallen jaren methoden om het weer te beïnvloeden en laten bemoedigende resultaten zien. De vraag blijft echter: zijn we daadwerkelijk in staat om het weer te beheersen?
Klik verder en ontdek meer over de regenmakers uit de geschiedenis.