Het beschermt niet uitsluitend een beschermmiddel
Het zijn één van de weinige lichtpuntjes in de winter, letterlijk: kaarsen. Als je einde zomer vooruitblikt naar de winter, dan zul je misschien denken aan het je lekker terugtrekken in een warm huis met een dekentje op de bank en de kaarsjes aan. Het wordt er nóg knusser op als je kaars een lekker geurtje verspreidt. Maar naast het brandgevaar, blijken veel kaarsen lang niet altijd zo gezond te zijn.
Klik verder en ontdek waar je op moet letten om onbezorgd je te omringen met kaarsen.
De bezorgdheid over de veiligheid van kaarsen richt zich op de chemische reacties die optreden als je ze brandt. Daarnaast kunnen kunstmatige geur- en kleurstoffen in kaarsen extra negatieve effecten hebben.
De meest opvallende kaarsen zijn gemaakt van paraffine, een goedkoop bijproduct dat voornamelijk afkomstig is van de raffinage van aardolie.
Volgens de National Candle Association is paraffine het meest gebruikte kaarsvet ter wereld.
Verschillende factoren kunnen invloed hebben op je gezondheid als het gaat om kaarsen. Dingen zoals het type en de kwaliteit van de kaars, hoe vaak en lang je een kaars brandt en de luchtstroom in de ruimte waar je de kaars brandt, maken allemaal een verschil.
Wanneer een paraffinekaars brandt, komen er vluchtige organische stoffen (VOS) vrij. Dit zijn gassen die gemakkelijk en snel verdampen in de lucht bij kamertemperatuur.
Volgens de American Lung Association worden VOS normaal gesproken uitgestoten door verf, schoonmaakmiddelen, cosmetica, luchtverfrissers, uitlaatgassen van auto's, gasfornuizen en nog veel meer.
Sommige VOS zijn schadelijk als zodanig, terwijl andere kunnen reageren met andere gassen en verontreinigende stoffen kunnen vormen zodra ze in de lucht zijn.
Een VOS die vaak vrijkomt uit kaarsen is tolueen, een heldere, kleurloze verdampte vloeistof. Het heeft een kenmerkende geur en komt van nature voor in ruwe olie.
Sommige regelgevende instanties zoals het US Environmental Protection Agency, de US Centers for Disease Control and Prevention en de Occupational Safety and Health Administration beschouwen tolueen als een giftige stof met vastgestelde blootstellingslimieten.
Benzeen is een bekende kankerverwekkende stof en een andere VOS die vrijkomt bij paraffinekaarsen. Langdurige blootstelling is in verband gebracht met bloedaandoeningen zoals leukemie.
Paraffinekaarsen bevatten en stoten vaak een kankerverwekkende vluchtige organische stof uit die bekend staat als polycyclische aromatische koolwaterstoffen, die benzeen en formaldehyde bevatten.
Talloze onderzoeken hebben de uitstoot van kaarsen bekeken onder gecontroleerde omstandigheden, waaronder in woningen, en hebben aangetoond dat het branden van kaarsen kan bijdragen aan een slechte luchtkwaliteit en een toename in het inademen van verontreinigende chemicaliën.
Volgens een onderzoek zijn er aanwijzingen dat zelfs kaarsen die niet branden giftige stoffen kunnen afgeven als ze binnenshuis worden gebruikt.
Sommige onderzoeken vinden VOS-niveaus van kaarsen onbeduidend vergeleken met onveilige drempelwaarden, maar andere, zoals een onderzoek uit april 2015, rapporteerden formaldehyde-emissies van een kaars met aardbeiengeur van 2.098 ppb - ver boven het aanvaardbare bereik van 0-400 ppb.
Het wordt vaak als gezonder beschouwd om kaarsen te hebben en te branden die gemaakt zijn van sojawas, bijenwas of stearine (kokosolie of dierlijke vetten), maar alles wat verbrand wordt, stoot schadelijke deeltjes en chemicaliën uit.
Het risico op toxische emissies neemt toe wanneer een kaars geparfumeerd en/of geverfd is.
Kunstmatige geuren bevatten ook VOS, waaronder ftalaten. Ftalaten zijn in verband gebracht met leer- en gedragsproblemen, obesitas, een verminderde ontwikkeling van het voortplantingssysteem en nog veel meer.
De National Candle Association staat achter haar beweringen dat kaarsen veilig zijn voor gebruik in huis en haalt vaak een onderzoek uit 2021 aan over sojakaarsen en paraffinekaarsen.
Het onderzoek werd echter uitgevoerd in samenwerking met industriegroepen waaronder grote kaarsen- en oliemaatschappijen. Critici zijn daarom sceptisch over de onpartijdigheid van het onderzoek en de resultaten.
Momenteel zijn er geen regels voor de volledige etikettering van kaarsen en hun inhoud. Dit algemene gebrek aan toezicht kan betekenen dat een kaars met slechts een klein percentage soja kan worden bestempeld als een 'kaars op basis van soja'.
Als je vastbesloten bent om geur aan je huis toe te voegen, overweeg dan om kaarsen te gebruiken met het label 100% sojawas, bijenwas of stearinewas. Hoewel dit geen waterdichte oplossing is, zou het op zijn minst de blootstelling moeten minimaliseren.
Zorg ervoor dat de lont van katoen, hout of synthetisch materiaal is en vrij van metalen zoals lood of zink. In landen als de VS, Australië en Denemarken zijn loden lonten verboden.
Extra kleurstoffen kunnen gevaarlijk zijn, dus probeer ze altijd te vermijden als dat mogelijk is. Kies witte of heldere kaarsen in plaats van kaarsen met toegevoegde kleuren.
Als je kaarsen niet gebruikt, kun je ze afsluiten met een deksel om giftige stoffen uit de lucht te houden.
Etiketten op kaarsen vermelden vaak de website van de fabrikant of geven contactinformatie zodat je meer te weten kunt komen over de samenstelling. Sommige bestanddelen, zoals geurstoffen, worden beschouwd als handelsgeheimen, dus fabrikanten mogen geen afzonderlijke chemische stoffen bekendmaken.
Een kaars branden in een goed geventileerde ruimte helpt de vervuiling binnenshuis te verminderen die het gevolg is van roet, VOS of rook.
Kaarsen van lagere kwaliteit zijn meestal de goedkopere kaarsen die je in een winkel vindt. Ze gebruiken vaak conventionele was en geuren die je beter kunt vermijden.
Door de lonten bijgeknipt te houden tot 1/4 inch kan zware zwarte rook worden voorkomen. Doof kaarsen die zware zwarte rook verspreiden.
Als je er toch voor kiest om geurkaarsen te branden, doe dat dan in kleine doses zodat je hoofdpijn of irritatie van de luchtwegen voorkomt.
Bronnen: (CNN Health) (National Library of Medicine)
Zijn geurkaarsen gevaarlijk?
De verborgen risico's achter je favoriete geuren
GEZONDHEID Gezondheid
Het zijn één van de weinige lichtpuntjes in de winter, letterlijk: kaarsen. Als je einde zomer vooruitblikt naar de winter, dan zul je misschien denken aan het je lekker terugtrekken in een warm huis met een dekentje op de bank en de kaarsjes aan. Het wordt er nóg knusser op als je kaars een lekker geurtje verspreidt. Maar naast het brandgevaar, blijken veel kaarsen lang niet altijd zo gezond te zijn.
Klik verder en ontdek waar je op moet letten om onbezorgd je te omringen met kaarsen.