Vijf jaar geleden veranderde de wereld zoals we die kenden voor altijd. Het werd een donkere tijd toen het COVID-19-virus om zich heen begon te grijpen. Vandaag roept deze term pijnlijke herinneringen op, hoewel de ontberingen van de pandemie voor velen nog steeds realiteit zijn. COVID-19, ook wel het coronavirus genoemd, leidde tot ingrijpende maatregelen als lockdowns, mondmaskers en het houden van een verplichte afstand tot elkaar. Vandaag de dag blijven er nog steeds verschillende vragen onbeantwoord. In deze galerij ontdek je meer over deze pandemie veroorzakende ziekte en de mysteries die de wereld vandaag de dag nog steeds teisteren.
Coronavirus (COVID-19) is een infectieziekte veroorzaakt door het SARS-CoV-2-virus. Voor de meeste mensen die geïnfecteerd raken, zijn de symptomen mild tot matig. Sommige mensen worden echter ernstig ziek en hebben medische hulp nodig.
Er zijn wereldwijd meer dan 13 miljard vaccinaties toegediend, maar er waren nog steeds aanzienlijke ongelijkheden in de toegang tot en de distributie van vaccins, vooral in minder welvarende landen. Een langzamere uitrol daar had de golven van infecties kunnen verlengen en de sterftecijfers kunnen verhogen.
Landen met zwakkere gezondheidszorgsystemen hadden het erg moeilijk. Van overbelaste ziekenhuizen tot onvoldoende voorraden van levensreddende behandelingen zoals beademingsapparaten en antivirale medicijnen, veel ziekenhuizen kregen het zwaar te verduren tijdens de ergste fasen van COVID-19.
De pandemie verergerde wereldwijde gezondheidsproblemen. Er was een aanzienlijke toename van angst, depressie en middelenmisbruikstoornissen.
COVID-19 vergrootte de sociaaleconomische kloof. Het had een onevenredige impact op gemarginaliseerde gemeenschappen en essentiële werkers. Er waren problemen zoals schoolsluitingen, banenverlies en woningonzekerheid die de druk verder verhoogden.
Ja, COVID-19 bestaat nog steeds vandaag de dag. In feite verwachten experts dat het "een significante en aanhoudende bedreiging voor de volksgezondheid zal blijven."
Dit geldt vooral voor kwetsbare of oudere volwassenen, die verantwoordelijk waren voor een groter aandeel van de ziekenhuisopnames en sterfgevallen.
Kortom, wetenschappers weten het nog steeds niet. De theorie is dat het zich verspreidde via vleermuizen.
Nadat de vleermuizen waren geïnfecteerd, wordt gespeculeerd dat andere soorten, zoals wasberen, honden, bamboeratten en anderen, ook besmet raakten. Uiteindelijk werden de infecties overgedragen aan mensen toen zij deze dieren verwerkten of slachtten op markten in Wuhan, de locatie van het eerste menselijke geval in november 2019.
De bovenstaande theorie is nog altijd niet bewezen, en degenen die meer geneigd zijn tot complottheorieën geloven dat een onderzoekscentrum in Wuhan mogelijk het virus heeft laten ontsnappen terwijl het het verzamelde en bestudeerde.
In december 2024 riep de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) China op om meer informatie te delen met de onderzoekers die de oorsprong van de pandemie onderzochten. Als reactie daarop zei China dat ze al "uitgebreide gegevens en onderzoeksresultaten met de internationale gemeenschap hadden gedeeld."
Er is eigenlijk geen manier om met zekerheid te weten of er ooit een definitief antwoord zal komen over de oorsprong van de pandemie.
Het antwoord hierop is waarschijnlijk meer dan 20 miljoen. De WHO meldde dat de lidstaten meer dan zeven miljoen sterfgevallen door COVID-19 hadden. Echter, de werkelijke sterftecijfers worden geschat op drie keer dat aantal, zo niet meer.
De Europese regio meldde ongeveer 2,1 miljoen sterfgevallen in de vijf jaar na februari 2020.
Wetenschappers en vaccinproducenten ontwikkelden het COVID-19-vaccin extreem snel. Minder dan een jaar nadat China het virus had geïdentificeerd, keurden de gezondheidsautoriteiten in de VS en het VK de vaccins van Pfizer en Moderna goed.
Tegenwoordig kun je ook een meer traditioneel vaccin vinden, gemaakt door Novavax. Sommige landen hebben ook andere opties geprobeerd.
Het kostte meer tijd om vaccins naar armere landen te brengen dan naar financieel ontwikkelde landen.
Vaccins zijn niet perfect, maar over het algemeen doen ze goed werk in het voorkomen van ernstige symptomen, ziekenhuisopnames en sterfgevallen. Ze zijn bewezen veilig te zijn en hebben slechts enkele zeldzame ernstige bijwerkingen.
Jaarlijkse injecties, zoals die voor de griep of COVID-19, moeten regelmatig worden bijgewerkt om overeen te komen met de voortdurend evoluerende virussen. Onderzoekers werken aan de ontwikkeling van vaccins van de volgende generatie, zoals neussprays, die mogelijk beter in staat zijn infecties te blokkeren.
Genetische veranderingen, bekend als mutaties, gebeuren wanneer virussen kopieën van zichzelf maken. Deze varianten werden genoemd naar Griekse letters: alpha, beta, gamma, delta en omicron.
In november 2021 verscheen er een nieuwe variant genaamd Omicron. Deze verspreidde zich snel en was "binnen enkele weken dominant."
De WHO zei dat omicron gemiddeld minder ernstige ziekte veroorzaakte in vergelijking met de deltavariant. Wetenschappers theoriseerden dat dit kwam omdat de bevolking al enige immuniteit had opgebouwd dankzij de vaccinaties en eerdere infecties.
Sinds de opkomst van omicron lijken er subvarianten te ontstaan die verschillende mutaties verzamelen.
Vanaf januari 2025 is de dominante SARS-CoV-2-variant in Europa KP.3.1.1, een sublijn van omicron. Volgens het Europees Centrum voor Ziektepreventie en -bestrijding (ECDC) is KP.3.1.1 sinds juli 2024 wijdverspreid in Frankrijk.
Bestaande COVID-19-medicijnen en de nieuwste vaccinbooster zouden effectief moeten zijn tegen de varianten die nog komen.
Er zijn waarschijnlijk miljoenen mensen die leven met iets dat bekend staat als langdurig COVID-19. Sommige mensen ontwikkelen aanhoudende problemen die minstens drie maanden kunnen duren en soms zelfs jaren. Symptomen zijn onder andere vermoeidheid, hersenmist, pijn en cardiovasculaire problemen.
Artsen zijn niet zeker waarom slechts sommige mensen long COVID krijgen. Het lijkt op elke leeftijd voor te komen en kan zelfs worden veroorzaakt door een milde infectie.
De oorzaak van long COVID is niet duidelijk voor artsen en medische professionals. Dit kan het zoeken naar een behandeling ernstig compliceren.
Zie ook: Hoe BN'ers dachten ook alweer over coronavaccinaties?
Bronnen: (BBC) (WHO) (CNN World) (Euro News)
Vijf jaar na de uitbraak van COVID blijven er vragen onbeantwoord
Dit is wat je moet weten
LIFESTYLE Pandemie
Vijf jaar geleden veranderde de wereld zoals we die kenden voor altijd. Het werd een donkere tijd toen het COVID-19-virus om zich heen begon te grijpen. Vandaag roept deze term pijnlijke herinneringen op, hoewel de ontberingen van de pandemie voor velen nog steeds realiteit zijn. COVID-19, ook wel het coronavirus genoemd, leidde tot ingrijpende maatregelen als lockdowns, mondmaskers en het houden van een verplichte afstand tot elkaar. Vandaag de dag blijven er nog steeds verschillende vragen onbeantwoord. In deze galerij ontdek je meer over deze pandemie veroorzakende ziekte en de mysteries die de wereld vandaag de dag nog steeds teisteren.