Van dorpsverkopers tot machtige spelers
Het boek 'Nuclear War: A Scenario' van Annie Jacobsen uit 2024 verkent de catastrofale realiteit van een totale nucleaire oorlog door middel van een zeer gedetailleerde verslag. Het boek bekritiseert nucleaire afschrikking, benadrukt de risico's van fouten en de groeiende dreiging van leiders als Kim Jong Un. Te midden van de onheilspellende voorspellingen belicht Jacobsen historische keerpunten, zoals Ronald Reagan's stap naar ontwapening, die een sprankje hoop bieden in de poging om wereldwijde verwoesting te voorkomen.
Duik in de galerie en ontdek hoe Jacobsens ijzingwekkende scenario ons dwingt om de nucleaire risico's van vandaag de dag onder ogen te zien en de keuzes te maken die ons nog steeds kunnen redden.
Annie Jacobsen is een gerenommeerd onderzoeksjournalist en auteur, die in 2016 de Pulitzer Prize won. Naast haar werk als schrijfster levert ze ook een bijdrage aan televisie. Ze produceert veelgeprezen series zoals 'Tom Clancy's Jack Ryan' voor Amazon Studios en 'Clarice' voor CBS.
Jacobsen's 'Nucleaire oorlog: een scenario' vertelt op levendige wijze het verloop van een nucleair conflict. Gestructureerd als een aangrijpend drama, beslaat het boek 72 minuten vanaf de eerste lancering tot de inslag en strekt het zich uit over eeuwen, waarbij het de grimmige mars van de mensheid naar uitsterven voorstelt.
Jacobsen bedacht 'Nuclear War' tijdens de COVID-19 pandemie terwijl ze onderzoek deed naar de Spaanse griep in 1918. De parallellen tussen de twee pandemieën, waarvan elk onwaarschijnlijk werd geacht, vormden de aanleiding voor haar onderzoek naar het vermogen van de mensheid tot verwoesting in een moderne context.
Een nucleaire oorlog, die ooit onwaarschijnlijk werd geacht, is weer opgedoken als een wereldwijde zorg. Tientallen jaren na de Koude Oorlog uiten wereldleiders nu dreigingen met wapens die catastrofale kettingreacties kunnen veroorzaken, een echo van de angsten die naar voren komen in Christopher Nolan's 'Oppenheimer' (2023).
Het boek stelt dat de mogelijkheid van vernietiging geen kwestie is van 'als' maar van 'wanneer'. Ondanks dit sombere vooruitzicht benadrukt Jacobsen dat haar doel met het schrijven van het boek is om een dialoog op gang te brengen en te helpen zo'n catastrofale toekomst te voorkomen.
Het concept van 'wederzijds verzekerde vernietiging' ligt ten grondslag aan een controversiële overtuiging: kernwapens hebben, ondanks hun apocalyptische kracht, misschien een derde wereldoorlog voorkomen. Door wederzijdse vernietiging te garanderen, dient hun bestaan als een afschrikmiddel tegen wereldwijde conflicten.
Sommigen beweren dat de terughoudendheid van de mensheid in de decennia sinds Hiroshima en Nagasaki een afkeer van zelfvernietiging bewijst. Ondanks het bezit van apocalyptische wapens hebben kernmachten dergelijke verwoestingen in de strijd vermeden, wat een voorzichtige redenering weerspiegelt.
Jacobsen daagt conventionele opvattingen over nucleaire afschrikking uit. Terwijl ze de rol ervan in het voorkomen van een wereldoorlog erkent, pleit ze voor een nieuwe manier van denken, aangezien het concept ontstond in een tijd met slechts twee nucleaire machten: de VS en de Sovjet-Unie.
Op dit moment bezitten negen landen kernwapens, en als Iran ze ontwikkelt, stijgt het aantal naar 10 - elk met een aanzienlijk risico. Jacobsen waarschuwt dat terughoudendheid in het verleden niet betekent dat het in de toekomst veilig is en benadrukt dat er actie moet worden ondernomen om de groeiende dreiging aan te pakken.
Van de raketlanceringen van Noord-Korea tot de uitwisselingen van Donald Trump met Kim Jong Un en de nucleaire waarschuwingen van Vladimir Poetin tijdens de oorlog in Oekraïne, experts beweren dat de wereld dichter bij een Armageddon kan zijn dan tijdens de Cubaanse Raketcrisis.
Jacobsen citeert de secretaris-generaal van de Verenigde Naties: "We zijn één misrekening, één misverstand verwijderd van nucleaire vernietiging."
Misrekeningen in nucleaire oorlogvoering kunnen tot verwoestende gevolgen leiden. In 1983 kreeg Sovjet-luitenant-kolonel Stanislav Petrov met zo'n moment te maken toen systemen voor vroegtijdige waarschuwing ten onrechte aangaven dat de VS vijf Minuteman intercontinentale ballistische raketten op land hadden gelanceerd in de richting van de Sovjet-Unie.
Volgens het militaire protocol moest Sovjet-luitenant-kolonel Petrov signalen van een inkomende Amerikaanse aanval melden, met het risico van een vergeldingsaanval. Tegen zijn orders in koos hij ervoor om de waarschuwingen eerst te verifiëren, waardoor hij uiteindelijk bevestigde dat ze vals waren en een potentiële nucleaire ramp afwendde.
Kernmachten gebruiken redundantiesystemen om lanceringen op basis van afzonderlijke signalen of individuele beslissingen te voorkomen. Geen enkel systeem is echter waterdicht; zelfs met deze beveiligingen blijft het onderscheid tussen een echte aanval en een vals alarm feilbaar, wat ruimte laat voor catastrofale foute inschattingen.
Het 'Launch on Warning'-beleid schrijft voor dat de VS een nucleaire aanval start zodra vroegtijdige waarschuwingssensoren een inkomende aanval detecteren. Deze aanpak vermijdt dat een nucleaire treffer wordt geabsorbeerd voordat vergelding plaatsvindt, door de agressor onmiddellijk na detectie van de dreiging aan te vallen.
Het Amerikaanse Ministerie van Defensie verduidelijkt dat het niet volledig afhankelijk is van een 'launch-under-attack'-beleid, maar behoudt de optie om nucleaire wapens voor te bereiden en mogelijk te lanceren voordat een nucleaire aanval landt. Zelfs als optie blijft deze aanpak een intens debat uitlokken.
Jacobsen's 'Nucleaire oorlog' onderscheidt zich door te onderzoeken hoe een nucleaire oorlog eruit zou zien, in plaats van waarom het zou kunnen gebeuren. Om haar scenario in de realiteit te verankeren, interviewde ze experts en onderzocht ze welk land of welke leider mogelijk de eerste stap zou kunnen zetten.
Onder de reacties viel die van Richard Garwin op. Hij is een natuurkundige die met zijn werk bijdroeg aan het ontstaan van de waterstofbom en hij dacht na over de immense kracht van een wapen dat zo destructief is dat er een kernbom nodig is om het tot ontploffing te brengen.
Garwin, een vooraanstaand figuur in de nucleaire wetenschap, heeft elke Amerikaanse president sinds Eisenhower geadviseerd over kernwapens. Toen hem door Annie Jacobsen werd gevraagd naar het meest plausibele nucleaire scenario, was zijn ijzingwekkende antwoord: 'The Mad King."
Hoewel het geruststellend is om te geloven dat wereldleiders hun nalatenschap belangrijker vinden dan nucleaire vernietiging, is de realiteit complexer. Op zowel psychologisch als ideologisch niveau kunnen zelfbehoud en het vermogen om de wereld te vernietigen naast elkaar bestaan, wat een verontrustende paradox creëert.
Adolf Hitler verklaarde naar verluidt: "We kunnen vernietigd worden, maar als we vernietigd worden, zullen we een wereld met ons meetrekken- een wereld in vlammen." Hoewel hij niet over de middelen beschikte om de wereld te vernietigen, beschikken de leiders van vandaag wel over die macht, wat verontrustende vragen oproept over hun bereidheid om die te gebruiken.
In haar boek identificeert Jacobsen Garwins 'Mad King' als Kim Jong Un uit Noord-Korea. Ze stelt dat zijn wispelturige leiderschap een aanzienlijk risico vormt en benadrukt de ijzingwekkende realiteit dat conventionele regels niet meer gelden als er eenmaal een kernoorlog uitbreekt.
Hoewel kernproeven specifieke regels hebben, zoals het op de hoogte stellen van buurlanden om te voorkomen dat lanceringen verkeerd worden geïnterpreteerd als aanvallen, zijn deze richtlijnen cruciaal tijdens verhoogde spanningen. Aan het begin van de Oekraïense oorlog stelden zowel Amerika als Rusland geplande testen uit om escalatie van het conflict te voorkomen.
Tijdens de 18 maanden die Jacobsen besteedde aan het schrijven van 'Nucleaire oorlog', lanceerde Noord-Korea meer dan 100 raketten zonder dit van tevoren aan te kondigen, wat een flagrante schending is van de nucleaire testnormen. Jacobsen beschrijft deze alarmerende onvoorspelbaarheid als echt dwaas gedrag.
Ondanks de grimmige realiteit die in 'Nucleaire oorlog' wordt geschetst, houdt Jacobsen hoop dat een kernoorlog kan worden voorkomen. Ze traceert het pad naar preventie terug naar Ronald Reagan, wiens leiderschap belangrijke inzichten biedt in het afwenden van een dergelijke catastrofe.
Jacobsen belicht een sprankje hoop in het concept van de 'ommekeer van Reagan'. Aanvankelijk was president Reagan een fervent voorstander van nucleaire bewapening, maar zijn perspectief veranderde drastisch na het zien van de tv-film 'The Day After' (1983), die de nasleep van een kernoorlog in beeld bracht.
The Day After' toonde de grimmige nasleep van een nucleaire oorlog tussen de Sovjet-Unie en Amerika. Ondanks verzet van zijn kabinet keek Reagan naar de film en het portret raakte hem diep; hij schreef in zijn dagboek dat hij er depressief van werd.
Reagan zette zijn wanhoop om in actie en zocht toenadering tot Michail Gorbatsjov, de laatste leider van de Sovjet-Unie. Hun ontmoeting betekende een keerpunt: de wereldwijde voorraad kernwapens werd teruggebracht van een piek van 60.000 kernkoppen in 1986 tot ongeveer 12.000 nu.
Jacobsen ziet een nieuwe 'ommekeer van Reagan' voor zich, gedreven door wereldwijde samenwerking en een collectieve erkenning van de gevaren van een nucleaire oorlog. Zulke inspanningen kunnen de mensheid wegleiden van haar huidige koers en hoop bieden op een veiligere toekomst voor iedereen.
Zie ook: Wat zijn de veiligste landen als er een derde wereldoorlog uitbreekt?
Bronnen: (The Guardian) (Big Think) (Arms Control Association)
Hoe een 21e-eeuwse kernoorlog eruit zou kunnen zien
Ondanks grimmige waarschuwingen biedt de geschiedenis redenen om de hoop niet te verliezen
LIFESTYLE oorlog
Het boek 'Nuclear War: A Scenario' van Annie Jacobsen uit 2024 verkent de catastrofale realiteit van een totale nucleaire oorlog door middel van een zeer gedetailleerde verslag. Het boek bekritiseert nucleaire afschrikking, benadrukt de risico's van fouten en de groeiende dreiging van leiders als Kim Jong Un. Te midden van de onheilspellende voorspellingen belicht Jacobsen historische keerpunten, zoals Ronald Reagan's stap naar ontwapening, die een sprankje hoop bieden in de poging om wereldwijde verwoesting te voorkomen.
Duik in de galerie en ontdek hoe Jacobsens ijzingwekkende scenario ons dwingt om de nucleaire risico's van vandaag de dag onder ogen te zien en de keuzes te maken die ons nog steeds kunnen redden.