Verschuiving naar strenger beleid leidt tot bezorgdheid over mensenrechten
Een gerechtelijke dwaling wordt gedefinieerd als een verkeerde of oneerlijke beslissing van een rechtbank, waardoor een onschuldige wordt gestraft. Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan een gerechtelijke dwaling, waaronder gebrekkige forensische analyse, valse bekentenissen, leugens van getuigen en wangedrag door politie, aanklagers of rechters. Deze gerechtelijke dwalingen komen al sinds de oudheid voor. De meest beruchte missers zijn veel recenter.
Klik verder en ontdek de meest bekende dwalingen uit de geschiedenis van het rechtssysteem.
Alfred Dreyfus, een Franse artillerieofficier van joodse afkomst, werd in 1894 ten onrechte veroordeeld voor verraad. Dreyfus werd veroordeeld tot levenslange gevangenisstraf voor het doorgeven van Franse militaire geheimen aan de Duitse ambassade in Parijs. Hij werd opgesloten op het Duivelseiland, waar hij vijf jaar doorbracht. Uiteindelijk werd hij onschuldig bevonden met de hulp van romanschrijver en toneelschrijver Émile Zola. Dreyfus werd uiteindelijk vrijgesproken in wat bekend werd als de Dreyfus-affaire. Het blijft een van de meest opvallende voorbeelden van een complexe gerechtelijke dwaling en antisemitisme in de Franstalige wereld.
Bokser Rubin 'Hurricane' Carter bracht 20 jaar in de gevangenis door. Hij werd ten onrechte veroordeeld voor moord in 1966, voordat hij werd vrijgelaten na een petitie van habeas corpus. Zijn medeverdachte, John Artis, werd ook ten onrechte gevangen gezet. Carter's verhaal inspireerde het nummer 'Hurricane' van Bob Dylan uit 1975 en de film 'The Hurricane' uit 1999 (waarbij Denzel Washington Carter speelde).
Na een woordenwisseling met een groep blanke tieners in Alabama in 1931, werden negen zwarte tieners beschuldigd van aanranding door twee vrouwen. Verzonden voor berechting in Scottsboro, werden ze allemaal veroordeeld, waarbij het doodvonnis werd uitgesproken tegen acht van de mannen. De zaak werd echter in hoger beroep voorgelegd aan het Amerikaanse Hooggerechtshof. Uiteindelijk werden ze bijna allemaal vrijgesproken. Op 21 november 2013 stemde de reclasseringscommissie van Alabama om postuum gratie te verlenen aan de drie Scottsboro Boys die geen gratie hadden gekregen of waarvan hun veroordelingen werden vernietigd. Op de foto zie je de jongen,s die werden beschermd tegen een lynchpartij door leden van de Nationale Garde.
In 1954 werd neurochirurg Dr. Samuel Sheppard veroordeeld voor de moord op zijn vrouw en veroordeeld tot levenslang in de gevangenis. Hij werd vrijgesproken in 1966 na een nieuw proces. De meest waaschijnlijke verdachte was Richard Eberling, af en toe een klusjesman en glazenwasser bij het huis van Sheppard. De zaak zou de inspiratiebron zijn geweest voor de televisieserie 'The Fugitive' uit de jaren 60 en de gelijknamige film uit 1993. Sheppard is afgebeeld zittend aan een rechtszaaltafel met een nekbrace en een zonnebril, terwijl hij terechtstaat voor moord in 1954.
In een van de meest controversiële processen in de recente geschiedenis werd Amanda Knox tot 26 jaar gevangenisstraf veroordeeld voor de moord op Meredith Kercher in Perugia, Italië, in 2007. Haar medeverdachte, Raffaele Sollecito, werd veroordeeld tot 25 jaar gevangenisstraf gevangenis. In 2011, na een nieuwe proef, werden beiden vrijgelaten. Het jaar daarop vernietigde het Hooggerechtshof van Cassatie de eerdere veroordelingen, waarmee de zaak definitief werd beëindigd. Rudy Guede werd schuldig bevonden aan de moord op Meredith Kercher en zit momenteel een gevangenisstraf van 16 jaar uit.
In april 1989 werden vijf zwarte en latino-jongeren beschuldigd van het seksueel misbruiken van een vrouw in Central Park in New York. Ze waren veroordeeld voor het misdrijf en zaten allemaal straffen uit, variërend van zes tot twaalf jaar voordat hun aanklacht later werd vrijgelaten nadat een gevangene de misdaad had bekend. In wat bekend werd als de Central Park-joggerzaak, werd het evenement een prominent voorbeeld van raciale profilering, discriminatie en ongelijkheid in het rechtssysteem en de media. Dit werd nog eens geïllustreerd door de paginagrote advertentie die Donald Trump op 1 mei plaatste in de New York Daily News.
De Italiaanse immigrantenanarchisten Nicola Sacco en Bartolomeo Vanzetti werden controversieel beschuldigd van het vermoorden van twee mannen in Braintree, Massachusetts, op 15 april 1920. Sacco en Vanzetti gingen in 1927 naar de elektrische stoel. Talloze mensen hadden geprotesteerd tegen de onschuld van de mannen; vele anderen voelden dat ze waren veroordeeld voor hun anarchistische overtuigingen. Op 23 augustus 1977, de 50e verjaardag van de executies, vaardigde de gouverneur van Massachusetts, Michael Dukakis, een proclamatie uit dat Sacco en Vanzetti onterecht waren berecht en veroordeeld. Nicola Sacco (rechts) en Bartolomeo Vanzetti staan op de foto bij aankomst aan het hof.
De Guildford Four - Paul Hill, Gerald Conlon, Patrick Armstrong en Carole Richardson - werden ten onrechte veroordeeld voor de bomaanslag in oktober 1974 op de pub Horse and Groom in Guildford, Engeland. Die was het doelwit van het Voorlopige Ierse Republikeinse Leger (IRA). Bij de ontploffing kwamen vijf mensen om het leven. Nog eens zeven personen - de Maguire Seven - werden ten onrechte veroordeeld voor het hanteren van explosieven, die tijdens het onderzoek naar de bomaanslagen werden gevonden. De veroordelingen van beide groepen werden uiteindelijk 'onveilig en onbevredigend' verklaard en in 1989 en 1991 teruggedraaid, nadat ze tot 15-16 jaar in de gevangenis hadden gezeten.
Evenzo werden in november 1974 twee pubs gebombardeerd in Birmingham, Engeland, waarbij 21 doden vielen. De IRA kreeg de schuld van de gruweldaad. Zes Ieren werden later gearresteerd en veroordeeld voor de aanslagen. Na 16 jaar achter de tralies te hebben gezeten, werden hun veroordelingen onveilig en onbevredigend verklaard en in 1991 vernietigd door het Hof van Beroep. Op de foto zie je de Birmingham Six buiten de Old Bailey na hun vrijlating uit de rechtbank in Londen met politicus Chris Mullin. Hij voerde campagne voor hun vrijlating, met van naar links: John Walker, Patrick Hill, Hugh Callaghan, Richard McIlkenny, Gerry Hunter en William Power.
In een van Australië's meest gepubliceerde moordprocessen werd Lindy Chamberlain ervan beschuldigd haar negen weken oude dochter Azaria te hebben vermoord terwijl ze kampeerde op Ayers Rock in 1980. Na te zijn veroordeeld in 1982 en drie jaar te hebben vastgezeten, werd Chamberlain, samen met haar medeverdachte echtgenoot Michael, met remissie vrijgelaten nadat nieuw bewijs suggereerde dat een dingo (wilde hond) het kind had weggerukt uit de tent waarin ze sliep. Beiden kregen in 1987 officieel gratie. De Chamberlains scheidden in 1991. Michael Chamberlain stierf in 2017. Op de foto: Michael en Lindy Chamberlain houden een foto vast van hun dochtertje, Azaria Chamberlain, op de trappen van het Alice Springs Courthouse.
De Welshman Timothy Evans werd op 9 maart 1950 geëxecuteerd, nadat hij schuldig was bevonden aan de moord op zijn vrouw en dochtertje in hun woning op Rillington Place 10 in Londen. De echte moordenaar bleek Evans benedenbuurman te zijn, John Christie, die de hoofdgetuige van de aanklager was. Christie bleek een seriemoordenaar te zijn die verschillende andere vrouwen in hetzelfde huis had vermoord. Ook hij werd uiteindelijk geëxecuteerd. Evans werd uiteindelijk postuum gratie verleend.
Tijdens een inbraak in Croydon, Zuid-Londen, in november 1952, werden de 19-jarige Derek Bentley en zijn 16-jarige handlanger Christopher Craig door de politie opgemerkt. Craig was gewapend en schoot een van de agenten dood. Hoewel hij niet de moordenaar was, was het Bentley die werd geëxecuteerd omdat Craig, die nog geen 18 was, niet kon worden geëxecuteerd. De zaak werd een cause célèbre en leidde tot een 45 jaar durende campagne om Derek Bentley postuum gratie te verlenen. Die werd uiteindelijk in 1993 verleend. Zijn veroordeling voor moord werd in 1998 vernietigd.
Ruth Ellis heeft nooit ontkend dat ze haar gewelddadige minnaar, David Blakely, op 10 april 1955 heeft doodgeschoten. Ze bekende schuld in de rechtbank, werd veroordeeld en later opgehangen voor de misdaad. Duizenden mensen ondertekenden petities om te protesteren tegen haar straf, met als argument dat ze werd uitgelokt om de trekker over te halen. Ellis was de laatste vrouw die in Groot-Brittannië werd geëxecuteerd en haar zaak wakkerde het debat over strafrecht en de doodstraf aan. Ellis kreeg nooit gratie voor de moord, maar deze zaak, samen met die van Timothy Evans en Dereck Bentley, maakte de weg vrij voor de afschaffing van de doodstraf in Engeland Schotland en Wales in 1965. Noord-Ierland verbood de doodstraf in 1973.
Het blijft een van Hollywoods meest beruchte beroemdhedenschandalen: de arrestatie in 1921 van filmster Rosco 'Fatty' Arbuckle wegens aanranding en doodslag na de dood van een actrice op een feest dat hij hielp organiseren. Arbuckle doorstond drie processen, voordat hij uiteindelijk werd vrijgesproken van alle aanklachten. Daarbij overhandigde de jury hem zelfs een formele schriftelijke verklaring van verontschuldiging. Maar zijn carrière en reputatie waren aan diggelen en hij stierf op 29 juni 1933 op 46-jarige leeftijd aan een hartaanval. Op de foto staat Arbuckle, tweede van rechts, omringd door zijn juridische team, tijdens een van zijn rechtszaken.
In 1949 werden vier jonge Afro-Amerikaanse mannen - Ernest Thomas, Charles Greenlee, Samuel Shepherd en Walter Irvin - valselijk beschuldigd van seksueel misbruik van een 17-jarig meisje in Lake County, Florida. Thomas werd later dodelijk neergeschoten door de politie en de drie overlevende verdachten werden veroordeeld door een geheel witte jury. Greenlee werd tot levenslang veroordeeld; de andere twee werden ter dood veroordeeld. In 1951 beval het Hooggerechtshof een nieuw proces. Terwijl ze in hechtenis waren, werden Irving en Shepherd neergeschoten, naar verluidt probeerden ze te ontsnappen. Herder was op slag dood. Irving had uiteindelijk zijn doodstraf omgezet. Zowel hij als Greenlee zaten hun tijd uit in het gevan. Op 22 november 2021 keurde een rechter een motie van de staat Florida goed om de mannen postuum vrij te pleiten. Afgebeeld is het Lake County Courthouse, in Tavares, Florida.
Afbeelding: Florida Memory Project
De socialistische advocaat Claus von Bülow werd in 1982 veroordeeld voor poging tot moord op zijn vrouw. Hij werd veroordeeld tot 30 jaar gevangenisstraf, zat er drie uit voordat hij werd vrijgesproken tijdens een tweede proces.
Stefan Kiszko werd in 1976 veroordeeld voor aanranding en moord op een 11-jarig meisje het jaar ervoor, en bracht 16 jaar in de gevangenis door voordat hij in 1992 werd vrijgelaten. Kiszko, een intellectueel gehandicapt persoon, werd onschuldig verklaard aan het misdrijf nadat bekend werd dat essentieel bewijsmateriaal, dat hem van de moord had kunnen vrijwaren, werd onderdrukt door leden van het onderzoeksteam. In 2006 leidde een DNA-match ertoe dat de echte moordenaar werd gearresteerd en uiteindelijk gevangen werd gezet voor de moord.
Judith Ward bracht meer dan 17 jaar in de gevangenis door nadat ze ten onrechte was veroordeeld voor de bomaanslag in februari 1974 op een bus met Britse soldaten en hun familieleden op de snelweg M62 in Engeland. De IRA erkende de verantwoordelijkheid voor de aanval, waarbij 12 mensen omkwamen. De daadwerkelijke dader of daders van de bomaanslag op de bus M62 werden nooit gearresteerd of veroordeeld.
Zes functionarissen die verantwoordelijk werden gehouden voor de Griekse militaire nederlaag in Klein-Azië in 1922 werden standrechtelijk geëxecuteerd wegens hoogverraad. In 2010 vernietigden Griekse rechtbanken de veroordelingen. Op de foto staan de zes oudste leden van de omvergeworpen regering. Alleen generaal Xenophon Stratigos (derde van links) ontsnapte aan de doodstraf. In plaats daarvan kreeg hij een levenslange gevangenisstraf.
Afbeelding: Bibliothèque Nationale de France
In 1973 werd de 17-jarige Stephen Downing veroordeeld voor de moord op een 32-jarige vrouw in Bakewell, Engeland. Downing, die een leesleeftijd van 11 had, moest een schriftelijke bekentenis ondertekenen die was opgesteld door de politie. Vervolgens bracht hij 27 jaar in de gevangenis door voordat hij in 2001 werd vrijgelaten. Zijn veroordeling werd in 2002 vernietigd. De zaak wordt beschouwd als de langste gerechtelijke dwaling in de Britse rechtsgeschiedenis. De echte moordenaar is nooit gepakt.
De Bridgewater Four - Patrick Molloy, James Robinson en neven Michael en Vincent Hickey - waren vier mannen die schuldig werden bevonden aan de moord op de 13-jarige Carl Bridgewater in 1978 en werden veroordeeld tot verschillende gevangenisstraffen. Malloy stierf in 1981 in de gevangenis, 16 jaar voordat hun veroordelingen wegens moord werden vernietigd nadat het Hof van Beroep hun proces oneerlijk had verklaard. De moord op Bridgewater blijft onopgelost. Op het dak van de Gartree-gevangenis in Leicestershire, Engeland, staat James Robinson, protesterend tegen zijn onschuld.
Toen op 9 augustus 1894 in Lincoln, Nebraska, 11 mensen omkwamen nadat een locomotief die twee personenauto's trok ontspoorde, waren onderzoekers ervan overtuigd dat George Washington Davis, een Afro-Amerikaanse man, verantwoordelijk was. Hij werd vervolgens twee keer berecht voor sabotage en in 1895 uiteindelijk schuldig bevonden aan moord met voorbedachten rade. Ondanks dat de politie bijna geen bewijs had om te suggereren dat Davis de dader was, hij nooit schuld toekende, en onderzoekers konden geen verklaring geven voor het motief voor zijn vermeende misdaad. Tien jaar later werd hij voorwaardelijk vrijgelaten door de gouverneur van de staat, daarbij verwijzend naar een gebrek aan bewijs of motief.
Afbeelding: Nebraska State Patrol
In een berucht incident van onrechtmatige veroordeling door verkeerde identiteit, werd de gezagsgetrouwe Adolf Beck in december 1895 in Londen gearresteerd wegens fraude en beschuldigd van 14 misdrijven. Beck was verward met oplichter Wilhelm Meyer, maar zat niettemin zes jaar in de gevangenis voordat hij gratie kreeg van koning Edward VII. Meyer zelf werd uiteindelijk betrapt en kreeg vijf jaar gevangenisstraf. Als direct gevolg van de zaak waren er belangrijke hervormingen, waaronder de oprichting van het Court of Criminal Appeal.
Onterecht veroordeeld voor medeplichtigheid aan de moord op de gouverneur van de staat Kentucky, William Goebel in 1900, bracht Caleb Powers acht jaar achter de tralies door voordat zijn straf werd vernietigd. In 1908 kreeg hij gratie.
Op 16 november 1491 werden twee joden en zes conversos (joden die zich tot het katholicisme hebben bekeerd) door de Spaanse inquisitie gearresteerd op verdenking van de rituele moord op een christelijk kind in La Guardia, Spanje. Vijf werden later op de brandstapel verbrand. Omdat het kind echter nooit een naam heeft gekregen, er geen lichaam is gevonden en er geen verdwijning of moord is gemeld in La Guardia, zijn historici het er over over eens dat misdaad noch slachtoffer daadwerkelijk hebben bestaan.
Afbeelding: onbekende 18e-eeuwse auteur
In 399 v.Chr. werd de Griekse filosoof Socrates beschuldigd van het corrumperen van de jeugd van Athene en het niet erkennen van de officiële goden van de stad. De grondlegger van de westerse filosofie werd op alle aanklachten schuldig bevonden en ter dood veroordeeld door vergiftiging. Socrates werd nooit wettelijk vrijgesproken. De meeste historici zijn het erover eens dat het lot van Socrates was bezegeld als wraak voor zijn vermeende banden met de dictatoriale Dertig Tirannen. Een pro-Spartaanse groep die in Athene was geïnstalleerd na de nederlaag in de Peloponnesische Oorlog in 404 v.Chr.
De koopman Jean Calas uit Toulouse werd ter dood veroordeeld en geëxecuteerd op 10 maart 1762 nadat hij schuldig was bevonden aan de moord op zijn zoon. De filosoof Voltaire, overtuigd van zijn onschuld, slaagde erin de zaak in 1765 te heropenen. Dit leidde tot de rehabilitatie van Calas, een protestant, die een symbool werd van religieuze onverdraagzaamheid in een grotendeels katholieke samenleving.
Een van de vroegste geregistreerde gerechtelijke dwalingen was die rond de veroordeling en executie van Jeanne d'Arc. In 1430 werd de "Maagd van Orléans" gevangengenomen en meer dan een jaar gevangen gezet voordat ze berecht werd voor onder meer ketterij, hekserij en het overtreden van de goddelijke wet voor het kleden als een man. Ze werd schuldig bevonden en werd op 30 mei 1431 op de brandstapel verbrand. In 1456 onderzocht een door paus Callixtus III geautoriseerde inquisitierechtbank het proces, ontkrachtte de aanklachten tegen haar, verklaarde haar onschuldig en verklaarde haar ook tot martelaar.
Bronnen: (Famous Trials) (The Guardian) (BBC) (History) (Manchester Evening News) (Evidence-Based Justice Lab)
Beroemde historische gerechtelijke dwalingen
Beruchte tekortkomingen van het strafrechtsysteem
LIFESTYLE Recht
Een gerechtelijke dwaling wordt gedefinieerd als een verkeerde of oneerlijke beslissing van een rechtbank, waardoor een onschuldige wordt gestraft. Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan een gerechtelijke dwaling, waaronder gebrekkige forensische analyse, valse bekentenissen, leugens van getuigen en wangedrag door politie, aanklagers of rechters. Deze gerechtelijke dwalingen komen al sinds de oudheid voor. De meest beruchte missers zijn veel recenter.
Klik verder en ontdek de meest bekende dwalingen uit de geschiedenis van het rechtssysteem.