© Shutterstock

Je bent niet de enige -

Uit onderzoek van de Concordia Universiteit in Canada blijkt dat 94% van de wereldbevolking opdringerige gedachten ervaart. 

© Shutterstock

Veelvoorkomende oorzaken: OCS -

Opdringerige gedachten worden vaak in verband gebracht met een obsessief-compulsieve stoornis. Daarbij zijn gedachten zo overheersend dat ze repetitief gedrag oproepen om daarmee iets te voorkomen of te bevestigen. Bijvoorbeeld constant controleren of de oven uit staat.

© Shutterstock

Veelvoorkomende oorzaken: PTSS -

Opdringerige gedachten komen ook vaak voor bij mensen met een posttraumatische stressstoornis.  Die kunnen zijn veroorzaakt door een levensbedreigende of extreem stressvolle gebeurtenis. De gedachten hebben dan vaak betrekking op het trauma dat zich heeft voorgedaan.

© Shutterstock

Veelvoorkomende oorzaken: Eetstoornissen -

Ook veel mensen die een eetstoornis hebben ontwikkeld ervaren opdringerige gedachten.  Bijvoorbeeld je zorgen maken over de fysieke impact van voedsel op het lichaam. Deze gedachten kunnen ook gedrag aanmoedigen, zoals veel sporten of het vermijden van eten. 

© Shutterstock

Maar opdringerige gedachten kunnen iedereen overkomen -

Veel mensen die deze gedachten ervaren, hebben geen psychische stoornis. In plaats daarvan wordt het veroorzaakt door hoge niveaus van stress of angst. Ook kortetermijnfactoren zoals hormoonverschuivingen kunnen dit veroorzaken. Zo ervaren vrouwen vaker opdringerige gedachten na de geboorte van een kind.

© Shutterstock

Het kan beschamend of gênant zijn -

Deze gedachten kunnen zo slecht, immoreel of gevaarlijk zijn dat het te beschamend voelt om erover te praten. 

© Shutterstock

Er rust vaak een taboe op het onderwerp -

Voorbeelden van opdringerige gedachten zijn: gedachten over een gevaarlijke handeling zoals voor een bus springen als je bij het stoplicht staat, twijfels over de betrouwbaarheid van een partner, gedachten hebben die in strijd zijn met je religieuze overtuigingen en/of een dierbare pijn willen doen.

© Shutterstock

Het kan eng zijn -

Mensen die opdringerige gedachten ervaren,  worden soms bang dat ze de daden zullen plegen die zich op dat moment in hun hoofd afspelen. Bovendien zijn ze bang dat het betekent dat er iets mis met hen is.

© Shutterstock

De fouten en mythes -

In een poging om meer zelfbewust en in harmonie met onze intuïtie te zijn, kunnen we deze gedachten soms interpreteren als tekenen, berichten, rode vlaggen of waarschuwingen die ons worden gestuurd door een 'alwetend grootmacht'. Maar niet alle gedachten 'betekenen' iets!

© Shutterstock

Ze geven meestal het tegenovergestelde aan -

Als je opdringerige gedachten ervaart, zul je die waarschijnlijk proberen te verdringen, omdat de gedachten totaal niet passen bij wie je bent. Deze gedachten zijn, wat Ieso Digital Health noemt, 'ego-dystonisch'. Dat betekent dat ze het tegenovergestelde zijn van wat je eigenlijk wil en van plan bent te doen. Mensen met gewelddadige of godslasterlijke gedachten, zullen juist zachtaardig en vroom van aard zijn.

© Shutterstock

Opdringerige gedachten herkennen -

Soms kan het moeilijk zijn om te onderscheiden wat precies een opdringerige gedachte is en het kan worden verward met gewone negatieve gevoelens. Hier zijn enkele herkenningsignalen, zoals uiteengezet door Harvard Health.

© Shutterstock

De gedachte is ongebruikelijk voor jou -

Een opdringerige gedachte is meestal heel anders dan je gewone gedachten. Dus als je bijvoorbeeld geen gewelddadig persoon bent en je hebt opeens erg gewelddadige gedachten, dan kun je ze kwalificeren als opdringerig. 

© Shutterstock

De gedachte is verontrustend -

Als een gedachte je behoorlijk dwars zit en je wilt het uit je hoofd zetten, is het waarschijnlijk een opdringerige gedachte.

© Shutterstock

Je hebt het gevoel dat je geen controle hebt over de gedachte -

Opdringerige gedachten doen precies dat: ze dringen binnen. Ze zijn ook vaak repetitief en kunnen hetgeen wat je op een bepaald moment doet, tegenwerken.

© Shutterstock

De gedachte gaat niet zomaar weg -

Opdringerige gedachten gaan niet zomaar weg. Als je een eenmalige gedachte hebt die je na een moment vergeet, is het waarschijnlijk geen opdringerige gedachte. Als het harder blijft plakken naarmate je het meer probeert te verdringen, is het waarschijnlijk een wel opdringerige gedachte.

© Shutterstock

Enkele veelvoorkomende thema's -

Sommige ongewenste opdringerige gedachten kunnen heel expliciet zijn. Ze kunnen je doen twijfelen over andere mensen of jezelf en ze kunnen onveilig of diep verontrustend voelen. Ze kunnen verband houden met bestaande onzekerheden, maar kunnen ook compleet volledig willekeurig zijn.

© Shutterstock

Je moet eigenlijk niet proberen ze te verdringen -

Veel mensen proberen hun opdringerige gedachten weg te denken, maar hoe meer tijd je eraan besteedt, hoe angstiger je je zult voelen en hoe sterker de gedachten kunnen worden.

© Shutterstock

Een vreemde waarheid -

Je bent niet je gedachten! Dat klinkt misschien vreemd, maar niet elke gedachte die je hebt is het onderzoeken waard. Soms hechten we te veel belang aan waarom we iets denken, terwijl je hersenen gewoon druk aan het werk zijn om zoveel mogelijk tegelijk te verwerken. Als reactie daarop produceren ze soms vreemde gedachten.

© Shutterstock

Leer ermee leven -

Het druist misschien tegen je gevoel in, maar deze gedachten accepteren is eigenlijk een van de beste manieren om het volume ervan zachter te zetten. Alleen door ze te accepteren, zullen ze uiteindelijk verdwijnen.

© Shutterstock

Stap één: Identificeer dat het opdringerig is -

Het treffend identificeren en benoemen van een opdringerige gedachte is een van de beste manieren om de kracht ervan weg te nemen. Herinner jezelf eraan dat jij niet de gedachte bent, of hoe je denkt, of waar je in gelooft, of wat je wilt doen.

© Shutterstock

Stap twee: probeer het niet te forceren -

Probeer er niet tegen te vechten, want daarmee maak je de gedachte eigenlijk alleen maar sterker. Je kunt het vergelijken met het gooien van een boemerang.

© Shutterstock

Stap drie: oordeel niet over jezelf -

Het is een vreemd idee dat je gedachten kunt hebben waar je helemaal niet achter staat. Erkennen dat verontrustende gedachten geen weerspiegeling zijn van wie je bent, is essentieel om hun kracht weg te nemen. Er is niets mis met jou!

© Shutterstock

Stap vier: behandel ze alsof ze saai zijn -

Laat de ongewenste gedachten met rust in plaats van ze te ondervragen. Behandel ze alsof ze niet eens interessant zijn en ze zullen uiteindelijk naar de achtergrond verdwijnen. Gedachten hebben enkel zoveel kracht als jij ze geeft.

© Shutterstock

Stap vijf: Ga door de bewegingen -

Ga door met wat je aan het doen was voorafgaand aan de opdringerige gedachte, zelfs als de gedachte je angst bezorgt. Laat het aanwezig zijn terwijl je verder gaat met je bezigheden.

© Shutterstock

Stap zes: Verwacht dat ze terugkomen -

Je kunt opdringerige gedachten niet 'oplossen', en als je jezelf voor de gek houdt door te denken dat ze niet terugkomen, geef je ze alleen maar meer kracht als ze dat wel doen. Probeer er echt zo weinig mogelijk belang aan te hechten.

© Shutterstock

Wanneer moet je hulp zoeken? -

Verstoren ze je dagelijkse leven? Dan kan het helpen om met een therapeut te praten. Als ze je ervan weerhouden om van dingen te genieten of als ze het moeilijk maken om je werk gedaan te krijgen, is het tijd om een professional te raadplegen.

© Shutterstock

Cognitieve gedragstherapie (CGT) -

Cognitieve gedragstherapie is een bekende strategie die mensen helpt om opdringerige gedachten te beheersen door denkpatronen te veranderen. Het gaat om het creëren en versterken van nieuwe mentale paden die je kunnen helpen effectiever met de opdringerige gedachten om te gaan en zelfs de frequentie ervan kunnen verminderen.

© Shutterstock

Meditatie -

Het beoefenen van meditatie of mindfulness is een geweldige oefening om gedachten door je hoofd te laten gaan zonder er enige aandacht aan te schenken. Het versterkt je identiteit, los van het constante gegons van je interne monoloog. Uiteindelijk leert het je hoe je de geest tot rust kunt brengen.

© Shutterstock

Pak de onderliggende problemen aan -

Omdat opdringerige gedachten vaak worden veroorzaakt door angst, stress of persoonlijke trauma's uit het verleden, kan het omgaan met deze problemen en het praten met een therapeut helpen om de aanwezigheid ervan te verminderen.

Bronnen: (Medical News Today) (The OCD and Anxiety Center) (Healthline) (Ieso Digital Health) (ADAA) (Harvard Health)

© Shutterstock