Met deze tips blijf je op de hoogte van je uitgaven en kun je toch van de feestdagen genieten
Koningin Mary I van Engeland, in de geschiedenis bekend als 'Bloody Mary', is lange tijd in het populaire geheugen vastgelegd als een van de meest meedogenloze vorsten die ooit over de natie regeerden. Niet alleen greep ze brutaal de kroon met bijna onmogelijke kansen, maar haar heerschappij wordt gekenmerkt door een wrede campagne die bijna elk ander aspect van haar nalatenschap heeft overschaduwd. Maar het verhaal van Mary is veel genuanceerder dan de legende van een tirannieke koningin die verteerd werd door geweld en religieuze ijver.
Het verhaal van Mary I is er een van ambitie, verzet en veerkracht, tegen een achtergrond van religieuze onrust en felle politieke rivaliteit. Haar regeerperiode was inderdaad niet bloediger dan die van andere Tudor-monarchen voor en na haar. Waarom heeft de geschiedenis Mary dan in zo'n afschuwelijk daglicht gesteld? Klik door deze galerij om erachter te komen.
Mary's vroege leven werd gekenmerkt door koninklijke pracht en praal. Mary werd op 18 februari 1516 geboren als dochter van Henry VIII en Catharina van Aragon en ze groeide op als een geliefde prinses in de publieke belangstelling.
In 1518, toen Mary twee jaar oud was, werd ze verloofd met Francois, de kroonprins van Frankrijk (op de foto), die toen ook twee jaar oud was. De verloving werd drie jaar later, in 1521, verbroken.
Toen Mary een tiener was, werd haar vader verliefd op Anne Boleyn (op de foto), wat ertoe leidde dat hij van Mary's moeder scheidde en een breuk met de katholieke kerk maakte. Mary werd haar status ontnomen, onwettig verklaard en van haar moeder gescheiden.
Hoewel Hendrik VIII Mary en haar titels later in ere herstelde, moest ze de wrede politiek van zijn hof doorstaan en kreeg ze nog drie stiefmoeders te verduren. Haar standvastige katholicisme botste scherp met de protestantse ijver van haar jongere halfbroer Edward VI.
Toen Edward VI in 1547 de troon besteeg, vervreemdde zijn agressieve protestantse hervormingen het grotendeels katholieke Engeland nog meer. Ondanks de religieuze onvrede in het publiek probeerde Edward Mary's aanspraak op de troon te omzeilen door Lady Jane Grey in haar plaats te zetten.
Tegen de verwachtingen in trok Mary zich niet terug in veiligheid toen Edward stierf. In plaats daarvan bleef ze in Engeland en vocht om haar rechtmatige kroon op te eisen. Negen dagen na Jane's troonsbestijging nam Mary de macht over en werden zowel Jane als haar man Lord Dudley geëxecuteerd.
Mary's strategische genialiteit stelde haar in staat om belangrijke adellijke steun te verzamelen en haar aan de macht te helpen naast haar halfzus, de toekomstige Elizabeth I (op de foto).
Als eerste regerende koningin stond Mary voor uitdagingen die uniek waren voor haar geslacht. Ze moest bewijzen dat ze onafhankelijk kon regeren, in tegenstelling tot eerdere koninginnen die als gemalin regeerden. Haar regering gaf prioriteit aan het herstellen van het katholicisme, met een vastberadenheid die botste met het protestantse Engeland.
Maria's religieuze missie was erop gericht het katholicisme nieuw leven in te blazen. De eerste inspanningen waren voorzichtig, maar naarmate de spanningen toenamen werden haar maatregelen steeds harder. Tijdens haar vijfjarige regeerperiode verbrandde ze ongeveer 280 protestanten op de brandstapel en brandmerkte ze hen als ketters.
De verbrandingen van protestantse ketters waren ontegenzeggelijk gruwelijk. Toch was Tudor Engeland een harde samenleving waar wrede straffen (zoals hangen, trekken en vierendelen) heel gewoon waren. In deze wrede context waren Mary's executies niet ongewoon, ondanks hun schande.
Mary's huwelijk met Filips II van Spanje wakkerde xenofobe angsten aan en koppelde haar religieuze beleid aan buitenlandse invloed. Ondanks haar eigen verlangen naar een stabiel katholiek Engeland, verhoogde deze alliantie het wantrouwen, verminderde haar populariteit en tastte haar reputatie verder aan.
De verbintenis met Filips was ingewikkeld. Hoewel het vaak wordt afgeschilderd als een eenzijdige verliefdheid, was Mary's keuze pragmatisch met als doel het evenwicht onder de Engelse adel te bewaren. Maar de publieke wrok tegen Mary werd aangewakkerd door xenofobie en geruchten over Spaanse wreedheid in de inquisitie.
In Maria's tijd werd ketterij gezien als een bedreiging voor de stabiliteit van de samenleving, gelijkgesteld aan verraad. Deze angst rechtvaardigde strenge straffen. De adviseurs van Maria geloofden dat ze zielen beschermden tegen verdoemenis en daarom beschouwden ze executie als een morele noodzaak.
Mary's executie van protestantse ketters moest een afschrikmiddel zijn, maar deze hoop mislukte op spectaculaire wijze. In plaats daarvan nam het protestantse verzet toe. Velen waren bereid te sterven voor hun geloof en de publieke sympathie voor de slachtoffers groeide. Mary's reputatie van buitensporige wreedheid werd in de geschiedenis verankerd.
Het respecteren van verschillende religieuze overtuigingen was ondenkbaar in de 16e eeuw. De samenleving was gepolariseerd en er ontstonden zowel onderdrukkers als martelaren. Mary's compromisloze religieuze standpunt was een weerspiegeling van de bredere intolerantie die in die tijd in Europa te zien was.
In zijn tijd als heerser executeerde Mary's vader tienduizenden mensen, vaak op meer barbaarse manieren. Zelfs Mary's opvolger, Elizabeth I, nam haar toevlucht tot wrede maatregelen. Toch kreeg alleen Mary de vernietigende bijnaam 'Bloody Mary', simpelweg vanwege de kracht van historische propaganda.
Terwijl onder Mary 280 mensen verbrandden, executeerden Henry VIII en Elizabeth I duizenden. Ook Edward VI sloeg opstanden met geweld neer en doodde duizenden katholieken. Mary's totale dodental verbleekte in vergelijking, maar propaganda vereeuwigde haar als een bijzonder bloeddorstige monarch, ondanks het feit dat haar regeerperiode veel minder dodelijk was.
Het beeld van Maria werd ook gevormd door diepgeworteld sek isme. Critici bestempelden haar als zowel meedogenloos als zwak en hekelden haar omdat ze zowel te barmhartig als buitensporig wraakzuchtig was. Deze tegenstrijdige voorstellingen waren bevooroordeeld vanwege haar geslacht, waardoor mensen haar verguisden.
In 1554, slechts enkele maanden na haar huwelijk, kondigde Mary aan dat ze zwanger was. Maar dit bleek niet waar te zijn en resulteerde in een publieke en private ramp. De verwachting van een erfgenaam gevolgd door een verpletterende teleurstelling ondermijnde het vertrouwen in Maria's heerschappij.
Toen Filips Engeland een jaar na het huwelijk verliet, werd algemeen beschreven dat hij Mary in de steek had gelaten, maar de waarheid was complexer. Als Spaanse prins met plichten in het buitenland werd zijn afwezigheid verwacht. Toch zag het publiek Maria als een machteloze, onbeminde echtgenote, wat haar veronderstelde kwetsbaarheid versterkte.
Na haar spookzwangerschap en de vermeende verlating van Filips, begonnen geruchten zich te verspreiden over Mary's ouder wordende en onaantrekkelijke uiterlijk. Dit verergerde de vernedering van de vorstin en overschaduwde haar echte politieke en administratieve successen.
Begin 1554 werd een opstand tegen de heerschappij van Mary snel neergeslagen. Het stond bekend als Wyatt's Opstand, genoemd naar een van de leiders, Sir Thomas Wyatt. Mary's halfzus Elizabeth werd gevangen gezet in de Tower of London op verdenking van betrokkenheid, maar hier werd geen bewijs voor gevonden.
In 1563 publiceerde historicus John Foxe 'Foxe's Book of Martyrs', dat de heerschappij van Mary vereeuwigde als een periode van terreur. Met indringende illustraties en hartverscheurende verhalen gaf de protestantse tekst vorm aan de Engelse identiteit en maakte Mary generaties lang tot schurk.
Foxe's boek zorgde ervoor dat Mary's reputatie ontsierd bleef door religieuze vervolging. Zijn levendige beschrijvingen maakten van haar verbrandingen onvergetelijke gruweldaden. Dit overdreven verhaal legde een basis waarop Elizabeth kapitaliseerde tijdens haar regeerperiode.
Elizabeth I nam zorgvuldig afstand van de religieuze ijver van haar zus en zorgde ervoor dat haar katholieke vervolgingen politiek gerechtvaardigd leken in plaats van religieus gedreven. Deze berekende aanpak beschermde haar imago en presenteerde haar als een meer barmhartige, pragmatische heerser, ondanks haar eigen staat van dienst op het gebied van wreedheid.
Elizabeth's executies van katholieken waren gruwelijk en gingen vaak gepaard met het verwijderen van de ingewanden, maar toch werd ze niet zo verguisd als Mary's verbrandingen. Deze dubbele standaard laat zien hoe verhalen over de vorsten werden gemanipuleerd om het protestantse slachtofferschap te benadrukken en katholieken als schurken af te schilderen.
Mary werd in 1558 steeds zieker en zwakker. Omdat ze geen erfgenaam had, werd ze gedwongen om Elizabeth tot haar opvolger te benoemen. Ze overleed op 17 november 1558 en veel historici schrijven haar doodsoorzaak toe aan eierstokcysten of baarmoederkanker. Haar lichaam werd bijgezet in Westminster Abbey en ze deelt nu een graftombe met Elizabeth.
Mary's regeerperiode werd niet alleen bepaald door religieuze strijd. Ze voerde belangrijke financiële hervormingen door, steunde exploratie en versterkte ook de marine. Deze initiatieven lagen aan de basis van Elizabeths latere successen, maar toch krijgt Mary zelden krediet voor haar bijdragen aan de toekomstige welvaart van Engeland.
Maria was onbuigzaam, maar had ontegenzeggelijk een sterke wil en navigeerde met overtuiging door een door mannen gedomineerde wereld. Haar vastberadenheid om het katholicisme te herstellen was zowel haar kracht als haar ondergang. Ze maakte fouten, maar haar veerkracht en politieke scherpzinnigheid waren haar tijd ver vooruit.
Mary blijft een baanbreker in de Britse geschiedenis. Ze was de dochter, zus en echtgenote van een koning, maar nog belangrijker, ze was de eerste koningin van Engeland in haar eigen recht. Haar regeerperiode, vol uitdagingen, was cruciaal en herdefinieerde wat het betekende voor vrouwen om te regeren.
Zie ook: Lady Dracula: De 'bloedgravin' die naar verluidt 600 jonge meisjes vermoordde
Bronnen: (Britannica) (Smithsonian Magazine) (Royal Museums Greenwich)
Het verhaal van Bloody Mary, de eerste koningin van Engeland
De geschiedenis achter de machtsovername van Mary I
LIFESTYLE Bloody mary
Koningin Mary I van Engeland, in de geschiedenis bekend als 'Bloody Mary', is lange tijd in het populaire geheugen vastgelegd als een van de meest meedogenloze vorsten die ooit over de natie regeerden. Niet alleen greep ze brutaal de kroon met bijna onmogelijke kansen, maar haar heerschappij wordt gekenmerkt door een wrede campagne die bijna elk ander aspect van haar nalatenschap heeft overschaduwd. Maar het verhaal van Mary is veel genuanceerder dan de legende van een tirannieke koningin die verteerd werd door geweld en religieuze ijver.
Het verhaal van Mary I is er een van ambitie, verzet en veerkracht, tegen een achtergrond van religieuze onrust en felle politieke rivaliteit. Haar regeerperiode was inderdaad niet bloediger dan die van andere Tudor-monarchen voor en na haar. Waarom heeft de geschiedenis Mary dan in zo'n afschuwelijk daglicht gesteld? Klik door deze galerij om erachter te komen.